آموزش نصب خنک کننده CPU (فن و واترکولینگ پردازنده)

نصب خنک کننده CPU
نصب خنککننده CPU یکی از حیاتیترین مراحل اسمبل کامپیوتره، چون اگر درست نصب نشه، دمای پردازنده بالا میره و سیستم دچار لگ، ریست ناگهانی یا حتی آسیب سختافزاری میشه.
در این آموزش قدمبهقدم نصب خنککنندههای هوایی (فن) و واترکولینگ (بستههای AIO) رو بررسی میکنیم. چه برای کاربر مبتدی باشی چه حرفهای، این راهنما برای تو نوشته شده.
تفاوت بین فن هوایی و خنک کننده مایع (AIO)
ویژگیها | فن هوایی (Air Cooler) | واترکولینگ (AIO) |
---|---|---|
نحوه خنککردن | هیتسینک + فن | پمپ + رادیاتور + مایع خنککننده |
قدرت خنککنندگی | متوسط تا بالا | بالا تا خیلی بالا |
نویز | معمولاً بیشتر | معمولاً کمتر |
نصب | راحتتر | پیچیدهتر |
قیمت | ارزان تا متوسط | متوسط تا گران |
مناسب برای | گیمینگ سبک، اداری، استفاده عمومی | گیمینگ سنگین، رندر، اورکلاک |
آموزش نصب خنک کننده هوایی (Air Cooler) CPU
مرحله اول: آمادهسازی CPU و مادربرد
مطمئن شو که CPU از قبل نصب شده باشه.
سطح بالای CPU رو با دستمال میکروفایبر و الکل ایزوپروپیل تمیز کن.
مرحله دوم: نصب پایهها و بکپلیت (در صورت نیاز)
برای خنککنندههای بزرگ مثل Cooler Master Hyper 212 یا Noctua، باید پایههای مخصوص روی مادربرد نصب بشن.
بکپلیت رو پشت مادربرد قرار بده و پیچها رو از جلو سفت کن.
مرحله سوم: زدن خمیر حرارتی
اگر خنککنندهات خمیر نداره، به اندازه یک دونه نخود وسط CPU بزن.
یا از روش X یا خطی استفاده کن (مناسب برای CPUهای بزرگتر مثل i9 یا Ryzen 9).
مرحله چهارم: نصب هیتسینک و فن
هیتسینک رو آروم روی CPU بذار و پیچها رو یکیدرمیون سفت کن.
فن رو روی هیتسینک جا بزن و کابلش رو به کانکتور CPU_FAN روی مادربرد وصل کن.
مرحله پنجم: بررسی صحت عملکرد
سیستم رو روشن کن و وارد BIOS شو.
دمای CPU رو چک کن؛ اگر زیر ۵۰ درجه باشه، همهچیز درسته.
آموزش نصب خنک کننده مایع (AIO یا واترکولینگ)
مرحله اول: تشخیص اندازه رادیاتور و مکان نصب
رادیاتور AIO ممکنه 120mm، 240mm یا 360mm باشه.
معمولاً بالای کیس، جلوی کیس یا پشت کیس نصب میشه.
مرحله دوم: نصب رادیاتور و فنها
فنها رو روی رادیاتور پیچ کن (Push یا Pull)
سپس رادیاتور رو داخل کیس نصب کن.
نکته: جهت جریان هوا باید از داخل کیس به بیرون باشه.
مرحله سوم: نصب پمپ روی CPU
پمپ معمولاً از قبل با خمیر حرارتی همراهه.
اگر نداره، مثل روش قبلی خمیر بزن.
پمپ رو روی CPU بذار و طبق دفترچه راهنما پیچ کن.
مرحله چهارم: اتصال کابل ها
کابل پمپ به کانکتور AIO_PUMP یا CPU_FAN وصل بشه.
فنها به کانکتور FAN یا هاب فن کیس متصل میشن.
اگر نور RGB داری، کابل ARGB رو هم وصل کن.
مرحله پنجم: تست نهایی
سیستم رو روشن کن و از BIOS یا نرمافزارهایی مثل HWMonitor دمای CPU رو بررسی کن.
اگر صدای پمپ شنیدی و دما پایین بود، یعنی نصب موفق بوده.
چند نکته مهم برای نصب مطمئن تر
خمیر زیاد نزن؛ باعث اختلال در انتقال گرما میشه.
اگر کیس کوچکتری داری، حتماً اندازه خنککننده رو قبل از خرید چک کن.
واترکولینگهای ارزان ممکنه عمر کوتاهتری داشته باشن.
خنککننده رو بعد از چند سال (مخصوصاً AIO) بررسی کن که لیک یا خشک شدن نداشته باشه.
معرفی چند مدل خنک کننده برای سطوح مختلف
اقتصادی
DeepCool GAMMAXX 400
Cooler Master i71C RGB
میان رده
Cooler Master Hyper 212 Black Edition
Arctic Freezer 34 eSports Duo
حرفه ای
Noctua NH-D15 (فن هوایی حرفهای)
Corsair iCUE H100i Elite Capellix (AIO)
ASUS ROG Ryujin II 360 (واترکولینگ پریمیوم)
جمعبندی
نصب صحیح خنککننده CPU، چه هوایی چه مایع، میتونه عملکرد پردازندهت رو کاملاً دگرگون کنه. مهمترین چیز دقت در مراحل نصبه و انتخاب خنککننده مناسب با توجه به نیاز و اندازه کیس و CPU. اگر تازهکار هستی، با فنهای ساده شروع کن. اگر گیمر حرفهای یا رندرکار هستی، AIO یا واترکولینگ حرفهای بگیر و با خیال راحت از راندمان بالا لذت ببر.