تفاوت کارت گرافیک اکسترنال (eGPU) و داخلی؛ کدوم مناسب شماست؟
تفاوت کارت گرافیک اکسترنال (eGPU) و داخلی؛ کدوم مناسب شماست؟
اگر لپ‌تاپ داری ولی قدرت گرافیکی‌اش تو بازی‌ها یا نرم‌افزارهای سنگین کمه، احتمالاً اسم کارت گرافیک اکسترنال یا eGPU به گوشت خورده. این تکنولوژی به کاربر اجازه میده یک کارت گرافیک دسکتاپی رو از طریق پورت‌هایی مثل Thunderbolt 3 یا 4 به لپ‌تاپ وصل کنه و از قدرتش بهره ببره. اما واقعاً چقدر موثره؟ تفاوتش با کارت داخلی چیه؟ و آیا ارزش هزینه کردن داره؟ تو این مقاله همه اینا رو بررسی می‌کنیم.
کارت گرافیک داخلی (Internal GPU) چیست؟
کارت گرافیک داخلی، یا همون Dedicated GPU، به‌طور مستقیم روی مادربرد یا اسلات PCIe سیستم نصب میشه. این کارت‌ها معمولاً قدرت پردازش بیشتری دارن و مستقیماً با CPU و رم در ارتباط هستن.
مزایا:
پرفورمنس بالا
تاخیر کمتر در اجرای بازی یا نرم‌افزار
سازگاری کامل با سایر اجزای سیستم
قابل اورکلاک
معایب:
نیاز به فضای فیزیکی
مصرف برق بالا
حرارت زیاد
غیر قابل استفاده برای لپ‌تاپ
eGPU یا کارت گرافیک اکسترنال چیست؟
کارت گرافیک اکسترنال در واقع یک باکس مخصوص هست که داخلش کارت گرافیک نصب میشه و از طریق درگاه‌هایی مثل Thunderbolt 3 یا 4 به لپ‌تاپ یا مینی‌پی‌سی وصل میشه.
کاربرد اصلی eGPU:
ارتقاء قدرت گرافیکی لپ‌تاپ‌ها و الترابوک‌ها
رندرینگ سریع‌تر در نرم‌افزارهای گرافیکی مثل Premiere، Blender، DaVinci
اجرای بازی‌های سنگین روی لپ‌تاپ
مقایسه کارت گرافیک داخلی و eGPU
| ویژگی‌ها | کارت گرافیک داخلی (Internal GPU) | کارت گرافیک اکسترنال (eGPU) |
|---|---|---|
| سرعت پردازش | بالا | متوسط تا بالا (بسته به پورت) |
| نوع اتصال | مستقیم (PCIe) | غیر مستقیم (Thunderbolt یا USB-C) |
| تاخیر (Latency) | کم | متوسط |
| قابلیت حمل | ندارد | دارد |
| نیاز به فضای اضافی | بله | نه (فقط نیاز به میز جداگانه دارد) |
| مناسب لپ‌تاپ؟ | خیر | بله |
| قیمت کل پکیج | پایین‌تر | بالاتر (باکس + GPU + کابل) |
| مصرف انرژی | بالا | معمولی (آداپتور جدا دارد) |
پورت Thunderbolt 3 و 4؛ قلب ارتباط eGPU
بیشتر eGPUها از پورت Thunderbolt 3 یا 4 استفاده می‌کنن که پهنای باند حدود 40Gbps دارن. ولی این عدد در برابر PCIe x16 با 128Gbps به‌مراتب کمتره. یعنی حتی اگر RTX 4070 رو هم به eGPU وصل کنی، باز هم مقداری افت عملکرد خواهی داشت.
تجربه واقعی نشون میده که معمولاً بین 10 تا 30 درصد افت عملکرد نسبت به کارت گرافیک داخلی داری.
آیا eGPU ارزش خرید دارد؟
مناسب چه افرادیه؟
کسایی که لپ‌تاپ دارن ولی می‌خوان قدرت گرافیکی بالاتری تجربه کنن.
تدوین‌گرها، ادیتورهای ویدئو، طراحان سه‌بعدی
گیمرهایی که لپ‌تاپ دارن اما نمی‌خوان یک سیستم گیمینگ کامل بخرن.
چه زمانی ارزش نداره؟
اگر لپ‌تاپ شما پردازنده‌ی ضعیفی داره، GPU قوی هم معجزه نمی‌کنه (بوتلنک).
هزینه eGPU با احتساب کارت و باکس بعضی وقت‌ها گرون‌تر از خرید یک PC دسکتاپ قدرتمنده.
برای بازی‌های آنلاین رقابتی که به تأخیر حساس هستن، بهتره از سیستم داخلی استفاده کنی.
بهترین برندهای eGPU در بازار
| برند | مدل معروف | ویژگی‌ها |
|---|---|---|
| Razer | Core X | طراحی زیبا، پشتیبانی از GPUهای بزرگ |
| Akitio | Node Titan | سبک و جمع‌وجور، Thunderbolt 3 |
| ASUS | XG Station Pro | کیفیت ساخت بالا |
| Sonnet | eGFX Breakaway Box | اقتصادی‌تر |
نتیجه گیری؛ کدوم رو انتخاب کنیم؟
| اگر داری… | بهتره استفاده کنی از… |
|---|---|
| لپ‌تاپ با CPU قوی و Thunderbolt 3 | eGPU |
| سیستم دسکتاپ یا کیس اسمبل‌شده | کارت گرافیک داخلی |
| بودجه محدود | کارت گرافیک داخلی |
| فضای فیزیکی محدود و نیاز به حمل | eGPU |
