راهنمای رفع FPS دراپ و فریز شدن در بازی ها

بسیاری از گیمرها در سال 2025 با مشکلاتی مثل FPS دراپ ناگهانی، لگ و فریز کردن بازیها مواجه میشوند. این مشکلات میتوانند تجربه گیمینگ را خراب کنند و حتی باعث اختلال در مسابقات رقابتی FPS شوند. برای رفع FPS دراپ و فریز شدن در بازی ها، باید سختافزار، نرمافزار و تنظیمات سیستم را بررسی کنیم.
علائم FPS دراپ و فریز شدن بازی
کاهش ناگهانی FPS از 144 یا 240 به 60 یا کمتر
Freeze یا Stop کردن تصویر برای چند ثانیه
لگ و کند شدن حرکت موس و کاراکتر
صدای فن GPU یا CPU افزایش مییابد
بازی پس از چند دقیقه داغ شدن سیستم Crash میکند
برای رفع FPS دراپ باید دلایل اصلی کاهش fps در سیستمرا پیدا کنید.
دلایل اصلی کاهش FPS و فریز بازی
قبل از رفع FPS دراپ در بازی ها یا ویندوز باید دلایل اصلی این اتفاق را پیدا کنیم.

الف) دمای بالا CPU/GPU
دمای زیاد باعث Thermal Throttling میشود
CPU یا GPU سرعت کلاک را کاهش میدهد → FPS افت میکند
مخصوص لپتاپهای گیمینگ و کارتهای گرافیک High-End
ب) درایور کارت گرافیک قدیمی یا ناسازگار
Driver قدیمی باعث مشکلات Render و Lag میشود
نسخههای Beta بعضی مواقع ناسازگار هستند
ج) حافظه رم ناکافی یا پر شدن VRAM
اجرای بازیهای سنگین با RAM کمتر از حد نیاز
VRAM کارت گرافیک پر → کاهش FPS و Stuttering
د) تنظیمات گرافیکی خیلی بالا
Resolution یا Texture بسیار بالا برای GPU ضعیف
Anti-Aliasing و Ray Tracing فعال → کاهش فریم
ه) Background برنامهها
Browser یا نرمافزارهای سنگین در پسزمینه
مصرف CPU/GPU → FPS پایین
و) مشکلات سیستم عامل و SSD/HDD
Fragmentation یا پر شدن حافظه → بارگذاری دیرتر Assets بازی
SSD کند یا HDD قدیمی → فریز و Loading طولانی
راهحلهای اولیه برای رفع FPS دراپ
الف) کنترل دمای GPU و CPU
مانیتورینگ با MSI Afterburner یا HWInfo
استفاده از کول پد برای لپتاپ
تنظیم Fan Curve یا سرعت فن GPU
ب) بهروزرسانی Driver
آخرین نسخه NVIDIA / AMD / Intel نصب شود
گاهی نصب Clean Driver با DDU مشکلات را رفع میکند
ج) بهینهسازی تنظیمات گرافیکی بازی
کاهش رزولوشن و Texture برای FPS بالاتر
غیرفعال کردن Anti-Aliasing یا Ray Tracing در سیستمهای ضعیف
د) آزاد کردن RAM و VRAM
بستن برنامههای Background
استفاده از RAM Cleaner یا Pagefile مناسب در ویندوز

تنظیمات پیشرفته GPU و CPU برای گیمینگ روان
برای اجرای بازیهای سنگین در سال 2025، فقط به سختافزار قوی نیاز نیست؛ تنظیمات حرفهای GPU و CPU هم اهمیت زیادی دارد.
اگر کارت گرافیک شما جدید است ولی FPS کم است، احتمالاً تنظیمات پیشفرض Driver یا بازی باعث افت عملکرد میشود که با چند چند حرکت ساده میتوانید رفع FPS دراپ داشته باشید.
الف) اورکلاک حرفهای GPU
با نرمافزار MSI Afterburner میتوان کلاک و ولتاژ GPU را تنظیم کرد.
هدف: کاهش دما و افزایش FPS بدون آسیب به کارت.
نکته: همیشه با تست Stability و مانیتورینگ دما اقدام کنید.
ب) اورکلاک CPU و کنترل دما
اورکلاک CPU باعث افزایش FPS در بازیهای CPU-Heavy میشود.
استفاده از برنامه Intel XTU یا AMD Ryzen Master برای کنترل دقیق.
Thermal Throttling را بررسی کنید تا CPU دمای بیش از حد نداشته باشد.
ج) تنظیم Fan Curve
تنظیم منحنی سرعت فن GPU/CPU بر اساس دما
کاهش نویز و افزایش عملکرد در بازیهای طولانی
مخصوصاً برای لپتاپها و کیسهای Mid Tower
رفع مشکلات SSD و HDD برای اجرای روان بازیها
اگر بازیها هنگام Load یا Cutscene فریز میشوند، ممکن است مشکل از حافظه ذخیرهسازی باشد و برای رفع FPS دراپ باید موارد ذکر شده را انجام دهید:
الف) SSD سریع و سالم
استفاده از NVMe SSD یا SSD SATA با سرعت بالا
اطمینان از فضای خالی کافی برای Paging و Cache بازی
ب) بهینهسازی HDD
Defragment کردن HDD (برای HDD قدیمی)
نصب بازیها روی SSD → کاهش Load و Stutter
ج) بررسی سلامت دیسک
نرمافزار CrystalDiskInfo برای بررسی سلامت SSD/HDD
Bad Sector یا مشکلات سختافزاری → FPS Drop و فریز
نکات حرفهای برای جلوگیری از Stutter و Lag
بهروزرسانی سیستم عامل و بازیها → رفع باگ، رفع FPS دراپ و بهبود Performance
فعال کردن Game Mode در ویندوز 11/10 → تخصیص منابع بهتر برای بازی
تنظیم Virtual Memory مناسب → مخصوص سیستم با RAM محدود
غیرفعال کردن Background Apps و Overlays غیر ضروری → کاهش مصرف CPU/GPU
چکلیست کامل رفع FPS دراپ و فریز
| مشکل | راه حل پیشنهادی |
|---|---|
| افت FPS هنگام بازیهای سنگین | کاهش رزولوشن و Texture، غیرفعال کردن Ray Tracing |
| فریز و Stop کردن تصویر | بررسی دمای CPU/GPU، Fan Curve و کولینگ |
| Lag و Stutter | آزاد کردن RAM/VRAM، بستن برنامههای Background |
| Load طولانی و فریز هنگام Cutscene | نصب بازی روی SSD سریع، بهینهسازی HDD |
| کند شدن موس و واکنش کلیدها | بهروزرسانی Driver GPU و Game Controller |
جمعبندی و توصیههای نهایی
در سال 2025، حتی با سختافزار قدرتمند، مشکلات FPS دراپ و فریز میتواند تجربه گیمینگ را خراب کند.
با ترکیبی از بهینهسازی نرمافزاری، تنظیمات GPU/CPU، مدیریت حافظه و کولینگ مناسب جهت رفع FPS دراپ میتوان داشتن FPS پایدار و تجربه روان در بازیها داشت. نکته حرفهای: همیشه قبل از اورکلاک یا تغییر تنظیمات، دمای سیستم را مانیتور کنید و از Stability بازیها اطمینان حاصل کنید.

