مادربرد DDR4 یا DDR5؛ کدام رم ارزش خرید بیشتری دارد؟

اگر در حال بستن یک سیستم گیمینگ یا ارتقاء کامپیوتر خود هستید، احتمالاً با این سؤال مواجه شدید که مادربرد DDR4 بخریم یا DDR5؟ این انتخاب مستقیماً روی قیمت، عملکرد و آینده‌نگری سیستم شما تاثیر می‌گذارد. چون مادربرد تعیین می‌کند که از چه نوع رم پشتیبانی می‌کنید و این یعنی محدود شدن به یک نسل از حافظه‌ها.
در این مقاله به‌صورت تخصصی و ساده به شما می‌گوییم تفاوت مادربرد DDR4 و DDR5 چیست، کدام یک بهتر است، و کِی ارزش دارد به DDR5 مهاجرت کنید.

مادربرد DDR4 چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

مادربرد DDR4 از رم‌های نسل چهارم DDR پشتیبانی می‌کند. این مادربردها:

• از نظر قیمت نسبتاً ارزان‌تر هستند

• با پردازنده‌های نسل دهم، یازدهم اینتل و سری 3000/5000 AMD سازگارند

• طیف وسیعی از مدل‌ها، چیپست‌ها و برندها را شامل می‌شوند

مزایای مادربرد DDR4:

• قیمت پایین‌تر رم DDR4

• موجودی بالاتر در بازار ایران

• سازگاری با سیستم‌های فعلی و حتی گیمینگ میان‌رده

معایب مادربرد DDR4:

• محدود به سرعت و پهنای باند پایین‌تر نسبت به DDR5

• پشتیبانی نکردن از پردازنده‌های نسل جدید اینتل و AMD (به جز برخی مدل‌های هیبریدی)

مادربرد DDR5 چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

مادربرد DDR5 برای پشتیبانی از نسل پنجم حافظه‌های DDR طراحی شده که از سال 2021 به‌تدریج وارد بازار شدند. مادربردهای DDR5 معمولاً:

• با پردازنده‌های جدید مثل Intel نسل 12، 13، 14 یا Ryzen 7000 به بعد سازگار هستند

• روی چیپست‌های جدید مثل Z690، Z790 یا X670/B650 عرضه می‌شوند

مزایای مادربرد DDR5:

• پشتیبانی از رم‌هایی با سرعت بالا (4800MHz تا بالای 8000MHz)

• پهنای باند دو برابر نسبت به DDR4

• بهره‌وری بهتر انرژی و تأخیر کمتر در نسل‌های جدید

معایب مادربرد DDR5:

• قیمت بالاتر نسبت به DDR4

• رم DDR5 هنوز گران است، مخصوصاً مدل‌های پرسرعت

• موجودی و تنوع کمتر نسبت به DDR4

مقایسه عملکرد مادربرد DDR4 و DDR5 در گیم و نرم افزار

در بنچمارک‌های واقعی، تفاوت عملکرد بین مادربردهای DDR4 و DDR5 در بازی‌ها:

• بین 5 تا 15 درصد است (بسته به بازی، GPU و پردازنده)

• در رزولوشن‌های بالاتر، تفاوت کمتر احساس می‌شود چون GPU محدودکننده اصلی است

در نرم‌افزارهای رندرینگ، ویرایش ویدیو و مولتی‌تسکینگ:

• DDR5 برتری محسوسی دارد

• در برنامه‌هایی مثل Adobe Premiere یا Blender، تفاوت به بیش از 20٪ هم می‌رسد

آینده نگری: مادربرد DDR4 یا DDR5 بخریم؟

اگر سیستم را برای چند سال آینده می‌خواهید و بودجه دارید، بهتر است از همین حالا روی مادربرد DDR5 سرمایه‌گذاری کنید. در غیر این صورت:

• اگر بودجه محدود است، مادربرد DDR4 + رم‌های باس بالا (3200 یا 3600) همچنان عالی هستند

• اما اگر به فکر ارتقاء‌های آینده و سازگاری با نسل‌های بعدی هستید، DDR5 انتخاب آینده‌نگرانه‌تری است

کدام مادربردها هم DDR4 دارند و هم DDR5؟

برخی از مادربردهای خاص، مخصوصاً در پلتفرم Intel نسل 12 و 13، با اسلات رم DDR4 یا DDR5 عرضه می‌شوند. اما نه با هر دو همزمان! مثلاً:

• ASUS PRIME Z690-P D4 فقط DDR4 دارد

• ASUS PRIME Z690-P DDR5 فقط DDR5 دارد

پس حتماً در مشخصات مادربرد دقت کنید که مدل انتخابی شما چه نوع رمی را پشتیبانی می‌کند.

چه زمانی بهتر است از DDR4 استفاده کنیم؟

• برای سیستم‌های اداری، کاربری روزمره و حتی گیمینگ نیمه‌حرفه‌ای

• وقتی مادربرد و CPU از قبل دارید و نمی‌خواهید کل پلتفرم را عوض کنید

• اگر بودجه‌تان برای مادربرد DDR5 و رم DDR5 کافی نیست

چه زمانی حتماً باید به DDR5 مهاجرت کنیم؟

• هنگام خرید پردازنده‌های نسل جدید مثل Core i7-14700K یا Ryzen 7800X3D

• اگر می‌خواهید سیستم رندر یا گیمینگ آینده‌نگر ببندید

• وقتی با فایل‌های حجیم، پروژه‌های سنگین یا برنامه‌های حرفه‌ای کار می‌کنید

جمع بندی نهایی؛ مادربرد DDR4 یا DDR5؟

اگر بودجه محدود دارید، مادربرد DDR4 انتخاب عاقلانه‌ای است. اما اگر می‌خواهید آینده‌نگر باشید و حداکثر قدرت را از سیستم بگیرید، DDR5 انتخاب بهتری است