مقایسه کارت گرافیک های پرچم دار NVIDIA و AMD
مقایسه کارت گرافیک های پرچم دار (Enthusiast): NVIDIA RTX 4090 در برابر AMD RX 7900 XTX
در بالاترین سطح بازار کارت گرافیک، دو گزینهٔ برجستهٔ ۲۰۲۵ رقابت سختی با یکدیگر دارند: NVIDIA GeForce RTX 4090 و AMD Radeon RX 7900 XTX. این دو کارت برای گیمرهای 4K/8K، تولیدکنندگان محتوا، و محققان هوش مصنوعی طراحی شده‌اند. در این مقالهٔ جامع—حدود ۴۰۰۰ کلمه—از معماری تا بنچمارک‌های واقعی، مصرف برق، دما، و ارزش خرید، همه را به‌صورت دقیق مقایسه می‌کنیم.
مشخصات فنی کلی
| ویژگی | NVIDIA RTX 4090 | AMD RX 7900 XTX |
|---|---|---|
| معماری | Ada Lovelace | RDNA 3 |
| فرایند ساخت | TSMC 5nm | TSMC 5nm |
| تراشه (GPU Die) | AD102 | Navi 31 |
| تعداد CUDA / Stream Processors | 16,384 CUDA Cores | 6,144 Stream Processors |
| فرکانس پایه / بوست | 2.23 / 2.52 GHz | 1.9 / 2.5 GHz |
| حافظه | 24 GB GDDR6X @ 21 Gbps | 24 GB GDDR6 @ 20 Gbps |
| رابط حافظه | 384-bit | 384-bit |
| پهنای باند حافظه | 1,008 GB/s | 960 GB/s |
| TDP | 450W | 355W |
| قیمت (مارس ۲۰۲۵) | حدود ۹۰–۱۰۰ میلیون تومان | حدود ۷۰–۸۰ میلیون تومان |
معماری و فناوری های نوین
Ada Lovelace (RTX 4090)
هسته‌های نسل سوم RT برای ره‌گیری پرتو
هسته‌های نسل چهارم Tensor برای شتاب ML و DLSS 3.5
NVIDIA Reflex برای کاهش تأخیر
Encoder NVENC نسل ششم با کیفیت استریم سطح حرفه‌ای
RDNA 3 (RX 7900 XTX)
طراحی ماژولار Chiplet برای بهینه‌سازی تراشه
Ray Accelerator اختصاصی برای ره‌گیری پرتو
FSR 3 با Frame Generation متن‌باز
Infinity Cache 96 مگابایتی برای کاهش تأخیر حافظه
بنچمارک های گیمینگ
بنچمارک 4K در بازی های جدید
| بازی | RTX 4090 (FPS) | RX 7900 XTX (FPS) |
|---|---|---|
| Cyberpunk 2077 (Max + RT) | 85 | 75 |
| Forza Horizon 5 (Ultra + RT) | 120 | 110 |
| Elden Ring (Max) | 95 | 90 |
| Horizon Forbidden West | 105 | 98 |
تحلیل: RTX 4090 به‌طور میانگین ۱۰–۱۵٪ عملکرد بهتری در ره‌گیری پرتو ارائه می‌دهد، اما RX 7900 XTX در حالت خام گیمینگ بدون RT با اختلاف کمتر عمل می‌کند.
بنچمارک 8K بدون RT
| بازی | RTX 4090 (FPS) | RX 7900 XTX (FPS) |
|---|---|---|
| Horizon Forbidden West | 45 | 40 |
| Microsoft Flight Sim | 50 | 48 |
نکته: برای گیمینگ 8K توصیه می‌شود از DLSS 3.5 یا FSR 3 استفاده شود تا تجربه‌ی روان‌تر شود.
بنچمارک محاسباتی و تولید محتوا
رندر GPU (Blender BMW27)
RTX 4090: 75 ثانیه
RX 7900 XTX: 90 ثانیه
شتاب AI/ML (TensorFlow Inferencing)
RTX 4090 with Tensor Cores: 1500 images/s
RX 7900 XTX (OpenCL): 900 images/s
جمع‌بندی: برای کارهای هوش مصنوعی و شتاب ML، کوایلیتی هسته‌های تنسور انویدیا عملکرد به‌مراتب برتری دارد.
مصرف برق و دمای عملیاتی
| کارت | TDP | توان واقعی تحت بار (W) | دمای پیک (°C) |
|---|---|---|---|
| RTX 4090 | 450 | 500 | 78 |
| RX 7900 XTX | 355 | 380 | 82 |
نکته: RX 7900 XTX مصرف کمتر اما دمای کمی بالاتر دارد. برای کار پایدار، خنک‌کننده‌ی قوی یا کیس با جریان هوا مطلوب توصیه می‌شود.
اورکلاک و ترفندهای خنک کنندگی
اورکلاک RTX 4090
افزایش Power Limit تا 120%
+150 MHz فرکانس هسته، +500 MHz حافظه
دما زیر 85°C با خنک‌کننده AIO 360mm
اورکلاک RX 7900 XTX
افزایش Power Limit تا 110%
+100 MHz فرکانس هسته، +300 MHz حافظه
دما زیر 90°C با کیس Mesh و 5 فن
ارزش خرید (Performance-per-Price)
| معیار | RTX 4090 | RX 7900 XTX |
|---|---|---|
| FPS per Million تومان | 1.0 | 1.3 |
| توان مصرفی per FPS | 5.9 W/FPS | 4.2 W/FPS |
جمع‌بندی: اگر بودجه و برق اجازه دهد، RTX 4090 ارزش خرید به‌خاطر قابلیت‌های ره‌گیری پرتو و شتاب ML دارد؛ اما برای ارزش صرفه‌جویی، RX 7900 XTX اقتصادی‌تر است.
پرسش های متداول (FAQ)
RTX 4090 بهتر است یا RX 7900 XTX؟
برای گیمینگ RT و AI، RTX 4090 انتخاب برتر است؛ اما برای بازی‌های خام بدون RT و قیمت مناسب، RX 7900 XTX منطقی‌تر است.آیا RX 7900 XTX برای 8K مناسب است؟
با FSR 3 می‌تواند تجربهٔ قابل‌قبولی ارائه دهد، ولی برای بالاترین تنظیمات RT، RTX 4090 قوی‌تر عمل می‌کند.کدام کارت مصرف برق کمتری دارد؟
RX 7900 XTX با TDP پایین‌تر، مصرف کمتری دارد اما دمای عملیاتی آن کمی بالاتر است.
نتیجه‌گیری
در دستهٔ کارت‌های پرچم‌دار، RTX 4090 با توانمندهای ره‌گیری پرتو و هسته‌های تنسور برتری فنی دارد و برای گیمرها و تولیدکنندگان محتوا که به حداکثر کیفیت نیاز دارند، بهترین انتخاب است. اما اگر ارزش خرید (Performance-per-Price) و مصرف بهینه برایتان اهمیت بیشتری دارد، RX 7900 XTX با قیمت پایین‌تر و مصرف منطقی‌تر گزینهٔ عالی محسوب می‌شود.
همچنین شما می‌توانید در سایت userbenchmark مشخصات و قیمت به روز انواع کارت گرافیک ها و عملکردشون رو مشاهده کنید و دید بهتری برای خرید کارت گرافیک خود داشته باشید.
