گواهی 80 PLUS پاور کامپیوتر چیست؟
گواهی 80 PLUS یعنی چی اصلاً؟ چرا اهمیت داره؟
وقتی داری پاور می‌خری، احتمالاً دیدی روش نوشته شده:
80 PLUS Bronze یا 80 PLUS Gold و…
اما واقعاً این‌ها چی هستن؟ چه فرقی دارن؟ آیا پاور بدون گواهی هم می‌تونه خوب باشه؟
در این مقاله همه چیزو در مورد گواهی راندمان پاور برات باز می‌کنم، با زبون ساده و فنی، مثل همیشه.
گواهی 80 PLUS یعنی چه؟
گواهی 80 PLUS نشون می‌ده که پاور در شرایط مختلف (20٪، 50٪ و 100٪ بار مصرفی) حداقل 80٪ بازدهی یا راندمان داره.
یعنی اگه یه پاور 500 وات داری و سیستم ازش 400 وات می‌کشه، پاور باید حداکثر 500 وات برق از پریز بکشه، نه بیشتر.
هر چی راندمان بالاتر باشه:
برق کمتری هدر می‌ره
گرمای کمتری تولید می‌شه
عمر قطعات داخلی پاور بیشتر می‌شه
صدای فن پاور کمتر می‌شه چون نیاز به خنک‌کاری کمتری داره
انواع گواهی های 80 PLUS و تفاوتشون در راندمان
در جدول زیر تفاوت راندمان گواهی‌ها رو ببین:
| گواهی | راندمان در 20٪ بار | 50٪ بار | 100٪ بار |
|---|---|---|---|
| 80 PLUS White (پایه) | 80% | 80% | 80% |
| Bronze | 82% | 85% | 82% |
| Silver | 85% | 88% | 85% |
| Gold | 87% | 90% | 87% |
| Platinum | 90% | 92% | 89% |
| Titanium | 90% | 94% | 91% |
توجه: این مقادیر برای برق 115V هستن. برای برق 230V (مثل ایران)، راندمان حتی کمی بالاتر هم هست.
آیا گواهی بالاتر یعنی پاور قوی تره؟
نه دقیقاً. گواهی فقط میزان راندمان رو نشون می‌ده. یعنی یه پاور 550 وات Gold راندمان بهتری از یه پاور 550 وات Bronze داره، ولی توان خروجی هردوش یکیه.
گواهی بالا = مصرف برق کمتر و گرمای کمتر، نه قدرت بیشتر.
چه زمانی گواهی Gold یا Platinum به‌صرفه ست؟
اگه سیستم شما:
24 ساعته روشنه (مثل سیستم‌های رندرینگ یا سرور خانگی)
مصرف برقش بالاست (مثلاً RTX 3080 یا 4090 داری)
یا تو مناطق گرم زندگی می‌کنی
در این صورت، پاور با راندمان بالا واقعاً صرفه‌جویی در مصرف برق و گرما به همراه داره. مثلاً اختلاف 5٪ راندمان بین Bronze و Gold، در ماه می‌تونه تا چند ده هزار تومان تفاوت ایجاد کنه.
پاور بدون گواهی 80 PLUS هم خوبه؟
پاورهای بی نام و نشان یا بدون گواهی معمولاً راندمان پایین‌تری دارن، و خیلی از اون‌ها وات واقعی ندارن. اما بعضی برندهای معتبر، حتی بدون گواهی رسمی هم کیفیت خوبی دارن. ولی در مجموع داشتن گواهی همیشه بهتره چون یه استاندارد بین‌المللی محسوب می‌شه.
پاور 80 PLUS Gold واقعاً چقدر صرفه جویی داره؟
مثلاً یه پاور 750 وات با راندمان Bronze حدود 880 وات برق مصرف میکنه، ولی Gold فقط 830 وات. این یعنی تو 1 سال استفاده‌ی مداوم، اختلاف مصرف به ده ها کیلووات ساعت می‌رسه!
تفاوت بین Gold واقعی و تقلبی چیه؟
پاورهای تقلبی معمولاً گواهی جعلی دارن و از نظر ولتاژ خروجی، رگولاسیون و محافظت در برابر نوسان برق، ضعیف هستن. همیشه برند معتبر انتخاب کن، مثلاً:
Corsair
Cooler Master
Seasonic
DeepCool
Green (برای بازار ایران)
پاور با گواهی Titanium برای کی لازمه؟
پاور Titanium واقعاً برای افراد عادی نیازی نیست. این پاورها بیشتر برای دیتاسنترها یا سیستم‌های دائم‌روشن استفاده می‌شن. تو گیمینگ حتی با RTX 4090، پاور Gold یا نهایتاً Platinum کفایت میکنه.
تاثیر راندمان بالا روی طول عمر پاور
هر چی راندمان بالاتر باشه، پاور کمتر داغ میکنه، فنش کمتر می‌چرخه، قطعات داخلی داغ نمی‌شن و این یعنی عمرش بیشتر می‌شه. بعضی پاورهای Platinum یا Titanium تا 10 سال گارانتی دارن!
چطور از اصل بودن گواهی پاور مطمئن بشم؟
سایت رسمی 80plus.org
بررسی مدل دقیق پاور در سایت سازنده
بررسی برچسب‌ها و مشخصات ولتاژ در پشت پاور
مقایسه با تست‌های معتبر یوتیوب و سایت‌هایی مثل Tom’s Hardware
جمع‌بندی:
گواهی 80 PLUS نشونه‌ی بازدهیه، نه قدرت بیشتر
هر چی راندمان بالاتر باشه، گرمای کمتر و مصرف برق پایین‌تره
گواهی Gold برای اکثر کاربران حرفه‌ای و گیمرها ایده‌آله
گواهی‌های بالاتر مثل Platinum و Titanium فقط برای کاربردهای خیلی خاص به‌صرفه‌ست
همچنین شما می‌توانید از سایت cybenetics که از بهترین مراجع تخصصی بررسی و مقایسه ی انواع پاور کامپیوتر (منبع تغذیه) است دید بهتری برای خرید پاور کامپیوتر خود داشته باشید.
