۱۰ روش افزایش سرعت و بهینه سازی ویندوز

هیچ چیز آزاردهنده‌تر از یک ویندوز کند نیست؛ اما خوشبختانه با چند ترفند ساده و البته کاربردی می‌توانید عملکرد ویندوز ۱۰ و ۱۱ را به شکل چشم گیری بهبود دهید. در این راهنمای ۱۰ مرحله ای، از پاک سازی دیسک و مدیریت استارت آپ گرفته تا بهینه سازی تنظیمات سیستمی و رجیستری، همه‌چیز را به‌صورت گام‌به‌گام توضیح می‌دهیم. با پیاده سازی این نکات، حتی روی سیستم های میان رده هم تجربه ی استفاده روان و بدون لگ خواهید داشت.

پاک سازی دیسک و فایل های موقت

چرا مهم است؟

فایل های موقتی و کش های پراکنده فضای ذخیره‌سازی را اشغال و سرعت خواندن/نوشتن را کاهش می‌دهند.

روش اجرا

1. Disk Cleanup

   • در منوی استارت «Disk Cleanup» را جستجو کنید.

   • درایو C: را انتخاب کنید.

   • تیک گزینه‌های Temporary files, Recycle Bin, Thumbnails و Windows Update Cleanup را بزنید.

   • روی «OK» کلیک و فایل‌ها را حذف کنید.

2. حذف پوشهٔ Temp

   • کلید ویندوز + R → وارد کنید %temp% و OK

   • تمام فایل‌ها را Select All و حذف کنید.

3. نرم‌افزارهای جانبی

   • CCleaner (نسخهٔ رایگان) برای پاک‌سازی عمیق فایل‌های رجیستری و موقت.

مدیریت برنامه های استارت آپ (Startup)

چرا مهم است؟

برنامه های استارت آپ زیاد باعث می‌شوند ویندوز در شروع بوت، منابع زیادی مصرف کند و سرعت بوت کاهش یابد.

روش اجرا

1. Task Manager

   • کلیدهای Ctrl+Shift+Esc را همزمان فشار دهید.

   • به تب «Startup» بروید.

   • روی برنامه‌های غیرضروری کلیک راست کرده و «Disable» کنید.

2. Settings (ویندوز ۱۱)

   • Settings → Apps → Startup

   • سوئیچ برنامه‌های غیرضروری را خاموش کنید.

بهینه سازی Virtual Memory (Page File)

چرا مهم است؟

Page File حافظهٔ مجازی روی دیسک است و وقتی رم پر می‌شود، ویندوز از آن استفاده می‌کند. تنظیم نامناسب باعث لگ می‌شود.

روش اجرا

1. کلید ویندوز + Pause/Break → Advanced system settings

2. تب «Advanced» → Performance Settings

3. مجدداً تب «Advanced» → Virtual Memory → Change

4. تیک «Automatically manage» را بردارید.

5. Custom size: Initial = Maximum = مقدار رم × 1.5 (مثلاً برای 16GB رم: 24576MB)

6. OK و ری‌استارت کنید.

غیرفعال کردن انیمیشن ها و افکت های بصری

چرا مهم است؟

انیمیشن‌ها و افکت‌های بصری منابع پردازشی و گرافیکی را مصرف می‌کنند؛ غیرفعال‌شان سرعت پاسخگویی UI را افزایش می‌دهد.

روش اجرا

1. کلید ویندوز + Pause/Break → Advanced system settings

2. تب «Advanced» → Performance Settings

3. گزینه «Adjust for best performance» یا به‌صورت دستی تیک افکت‌های غیرضروری (Show animations in taskbar…) را بردارید.

4. OK کنید.

به روزرسانی درایورها و ویندوز

چرا مهم است؟

درایورهای به‌روز و Patchهای ویندوز باعث بهبود پایداری، امنیت و کارایی می‌شوند.

روش اجرا

1. Settings → Update & Security → Windows Update → Check for updates

2. برای GPU:

   • NVIDIA: GeForce Experience → درایورها → Download & Install

   • AMD: Radeon Software → Updates

3. مادربرد: درایورهای Chipset، LAN و Audio را از سایت سازنده دانلود کنید.

غیرفعال کردن سرویس های غیرضروری

چرا مهم است؟

سرویس‌های پس‌زمینهٔ غیرضروری رم و CPU را مصرف و سرعت سیستم را کاهش می‌دهند.

روش اجرا

1. Win+R → msconfig → تب Services

2. «Hide all Microsoft services» را تیک بزنید.

3. سرویس‌های مربوط به چاپگر (Print Spooler) اگر پرینت نمی‌کنید، iTunes Helper، OneDrive و… را غیرفعال کنید.

4. Apply → OK → ری‌استارت.

بررسی سلامت دیسک و فایل سیستم

چرا مهم است؟

خطاهای فایل سیستم یا سکتورهای خراب HDD/SSD باعث کاهش سرعت و کرش می‌شوند.

روش اجرا

1. CMD را به صورت Run as Administrator باز کنید.

2. اجرای دستور

   bash

   CopyEdit

   chkdsk C: /f /r


3. ری‌استارت کنید تا ابزار CHKDSK مشکل را اسکن و تعمیر کند.

تنظیم پلن انرژی (Power Plan)

چرا مهم است؟

برنامهٔ Power Plan تعادل بین مصرف انرژی و کارایی را تعیین می‌کند.

روش اجرا

1. Control Panel → Power Options

2. انتخاب «High performance» یا در ویندوز ۱۱: Settings → System → Power & battery → Power mode → Best performance

3. Advanced settings:

   • Processor power management → Minimum processor state: 5–10%

   • Maximum processor state: 100%

اسکن و حذف بدافزارها

چرا مهم است؟

ویروس و بدافزارها منابع سی‌پی‌یو و رم را مصرف و سرعت را کاهش می‌دهند.

روش اجرا

1. Windows Security → Virus & threat protection → Quick scan

2. در صورت نیاز، Malwarebytes Free را نصب و Deep scan اجرا کنید.

3. مرورگر: adware/adblocker مانند uBlock Origin برای مسدودسازی تبلیغات سنگین.

ریفرش و ریست ویندوز (Reset/Refresh)

چرا مهم است؟

اگر با همه روش‌ها مشکل حل نشد، یک ویندوز تمیز بهترین گزینه است.

روش اجرا

1. Settings → Update & Security → Recovery

2. «Reset this PC» → Keep my files یا Remove everything بسته به نیاز

3. Follow on-screen instructions

نتیجه‌گیری

با اجرای این ۱۰ روش پاک سازی دیسک، مدیریت استارت آپ، بهینه سازی مموری و انرژی، بستن سرویس های غیرضروری، به‌روز نگه داشتن درایورها، مدیریت پروفایل انرژی و در صورت نیاز ریست کامل می‌توانید ویندوز خود را به حداکثر عملکرد برسانید. این راهنما پوشش دهندهٔ نکات پایه تا پیشرفته است و مناسب کاربران مبتدی تا حرفه ایست.
همچنین شما می‌توانید از سایت JAM SOFTWARE اطلاعات بیشتری راجع به سبک کردن ویندوز خود دریافت کنید.